Xem Phim Todaytv: Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai (5),Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai (5) - Báo Công an TP trợn Nẵng: CADN Online- Kết tiếp niềm tin

Huyền thoại về những Pơtao không ngai rồng (5)Cập nhật: mực tàu hai, 29/9/2014 - 10h31'

Huyền thoại về những Pơtao chả ngai vàng (4)
Huyền thoại về những Pơtao không ngai vàng (3)
Huyền thoại về những Pơtao chứ ngai rồng (2)
Huyền thoại phai những Pơtao đừng ngai

* Bài cuối: Khép lại một huyền thoại

(Cadn.Com.Vn) - Khi mặt trời chửa rọi ánh sáng đầu tiên trên ngọn núi Chư mình Yang, người dân làng Plei Ơi chuẩn bị biếu ngày lễ trọng đại của buôn làng. Bởi lần này chiếc gươm thần của Vua Lửa được chuyển về “nơi ở” mới khang trang hơn, được bảo quản tốt hơn và cũng là buổi lễ cuối cùng khép lại một huyền thoại về các Pơtao.

Buổi cúng cuối cùng

4 giờ sáng, làng Plei Ơi (xã Ayun Hạ, H. Phú Thiện) vẫn còn chiêm bao ngủ dù họ biết rằng ngày nay tại nhà bà Kpăh H’Nhik – vợ của Pơtao Apui Siu Luynh (vị Vua Lửa đời thứ 14) sẽ diễn vào ngờ lễ trọng đại. Nơi đây, thanh gươm thần còn lại cuối cùng trong 3 thanh gươm của Vua Lửa, Vua Gió và Vua Nước truyền tụng bấy bấy lâu. Thế mà, để diện kiến que gươm thần này thì số người cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay khiến chúng trui càng háo hức. Dù đây là sự kiện đưa ý ngờ̃a trọng đại với dân làng mà lại tịnh chứ một bóng người, chỉ có một số người già trong làng lục đục về tìm Rơ Lan Hieo – người phụ tá cuối cùng của Vua Lửa đời thứ 14. Ông là người duy nhất còn lại biết các bài cúng, biết xin Yang chuyển thanh gươm về chạỵa điểm mới mà được Nhà nước xây dựng trong suốt khuôn viên cụm di tích Plei Ơi ngay dưới chân núi Chư tớ Yang.

Rơ Lan Hieo phía các lễ vật khấn bài cúng gươm lần cuối cùng – khép lại miền huyền thoại Pơtao Apui.

Hỏi ra mới biết, trẻ con, phụ nữ tuyệt đừng dám đến gần mthir ia (lều để gươm của vua). Bởi lẽ trong đời sống linh tính của họ, gươm thần là vật khôn thiêng, chỉ có người già, người có uy tín mới được tiếp cận diện kiến gươm thần. Trẻ em, phụ nữ lại gần về sẽ bị đau dầúm. Chiếc trống, chiếc chiêng, ghè rượu là bảo vật truyền sang nhiều đời Vua Lửa bấy bấy lâu nằm hoang toàng lạnh trong căn nhà của Rơ Lan Hieo giờ được phủi lớp bụi dày tiễn xuống chuẩn bị cho buổi lễ. Nhìn chiếc trống, chiếc chiêng từng vang vọng trong suốt các buổi cúng, Rơ Lan Hieo mắt đăm đăm nhìn bóng gió: “Đây là buổi cúng gươm cuối cùng mà Hieo thực hiện. Từ đây trở đi, Hieo chớ cúng nữa đâu! Mình chớ phải là Pơtao Apui, mình chỉ cúng một lần này thôi!”.

Thanh gươm thần (chỉ còn vành đai đồng) cùng các “thanh gươm cận vệ” khác.

Phía căn tặng̀i đã cũ chỗ để thanh gươm thần của Vua Lửa, Rơ Lan Hieo tiến hành dọn dẹp chuẩn bị các thủ tục tặng bài cúng. Vóc dáng nhỏ bé, Rơ Lan Hieo vác lượng mác dùng để đẻ trâu trong các buổi cúng bắt đầu tiến hành ngờ lễ. Nhưng mà cây mác hàng chục năm không dùng tới đã cùn, mồ hôi ướt đẫm trên trán Hieo mà con trâu vẫn có chửa chảy máu. May có một số người Tày cùng ngụ cư ở làng Plei Ơi đừng ngại tìm cử đã xúm vào cùng phụ Rơ Lan Hieo xẻ thịt con trâu cho kịp giờ cúng.

Ghè rượu được bầm vào, con heo, con gà cũng đã được xẻ thịt. Cẩn trọng, Rơ Lan Hieo hút rượu từ ghè vào đong vào chiếc bao phủ́n đồng cổ được truyền sang bao đời Vua Lửa. Sau đó, ông lấy từ trong suốt túi xách ra một củ giống củ riềng xắt từng miếng nhỏ hòa chung vào tủ́n rượu rồi Rơn Lan Hieo lượm tặnǵng cất vào túi. Người phụ tá biếu buổi cúng là Oi Phơ kính cẩn dùng lá chuối nhúng vào lấṕn đồng rắc lên tay Rơ Lan Hieo và Rơ Lan Hieo cũng làm ngược lại như vậy tặng Oi Phơ. Tò mò, chúng trui hỏi thì Oi Phơ biếu biết: đó là củ Jrao hchich mà tiếng Jrai ngờ̃a là “rửa sạch tội đụñi”, trước mỗi lần cúng gươm thần đều phải rửa sạch những ô dù uế trên người tham dự buổi cúng. Đồng thời, Rơ Lan Hieo vừa khấn vừa “rửa sạch” biếu cái trống, cái chiêng của Vua Lửa và xung vòng vo căn biếùi để gươm thần.

Rơ Lan Hieo – đeo gươm về “chỗ ở” mới.

Diện kiến gươm thần

Vừa tưới rượu cùng củ Jrao hchich quanh co lều, Rơ Lan Hieo bắt đầu lầm rầm khấn bằng tiếng Jrai và một lúc sau ông leo lên căn tặng̀i lấy xuống một bọc vải trắng đựng thanh gươm, một cái gùi đã bắt đầu mục nát. Từ trên lều cao, Rơ Lan Hieo chật vật với chiếc gùi nặng đựng nhiều vật của Vua Lửa, nhưng tuyệt nhiên Oi Phơ – người phụ tá buổi cúng chứ dám đến gần. “Chỉ có Rơ Lan Hieo mới được chạm vào que gươm, chạm vào các vật của Pơtao Apui thôi”, Oi Phơ giải thích.

Trải tấm chiếu giữa đất, Rơ Lan Hieo bắt đầu lấy những đồ vật vốn là vật bất ly thân của các đời Vua lửa: một chiếc nhẫn đá, một rìu đá cổ, một khẩu súng hỏa mai nhỏ (chả có đạn), một chiếc vẩù đống bằng đá, một chiếc phủ́n đá, một chiếc chén đồng... Và những mẩu đá thạch anh nhỏ khác. Lần giở tấm vải trắng cuộn tròn đã ngả màu và mục, Rơ Lan Hieo cẩn trọng dùng hai tay nâng lần lượt 4 que gươm ra, tất cả đã đều hen gỉ và không trung có vỏ gươm. Cầm thanh gươm chỉ có vòng đai gươm bằng đồng còn vốn liếng những huê văn của lửa và nước quyện rau mà lại lưỡi gươm cũng đã gỉ sét, Rơ Lan Hieo giới thiệu đây chính là gươm thần và 3 thanh gươm kia là “pô vai long rneng gieo”: 3 gươm cận vệ. Chúng trui sang trọnǵ sững sờ bởi que gươm thần vổ mưa, gọi gió truyền sang hàng trăm năm với 14 đời Vua Lửa cũng phải cam chịu số phận của thời gian.

Khu quần thể di tích Vua Lửa làng Plei Ơi dưới chân núi Chư tớ Yang.

Cẩn trọng từng tí một, ông Hieo lại dùng hai tay đặt từng thanh gươm cũng như các đồ vật khác của Vua Lửa một lên tấm vải trắng mới. Chiếc tủ́n đồng lại được Rơ Lan Hieo hút đầy rượu cần và gọt củ Jrao hchich vào nhưng lần này, Rơ Lan Hieo lấy mỗi miếng thịt nhỏ được cắt từ bộ phận: cù nhầy, tim, thịt nách của 3 con vật cúng tế: trâu, heo, gà bỏ vào chén đồng. Đủ các thủ tục trên, Rơlan Hieo lần lượt tưới rượu lên thanh gươm mà như lời ông giải thích là biếu gươm thần “ăn” và rửa sạch gươm thần. Đồng thời, Oi Phơ cũng mạ vốn sang̉ dạ trâu, phần đùi thịt trâu đặt trước chỗ ngồi cúng của Rơ Lan Hieo. Nến được thắp lên, Rơ Lan Hieo ngồi xếp bằng, hai tay chắp lại như vái, miệng bắt đầu khấn: “Ơi Yàng, ơi Pơtao Apui, ơi thần hàng ngàn, hàng vạn. Hôm nay chúng tao dưng lễ một con trâu, một con lợn, gà, ghè rượu cầu xin, thông suốt báo đến các thần linh nghiệm biết. Chúng tao xin phép các Pơtao Apui cho dân làng Plei Ơi chuyển gươm thần về chốn ở mới, chỗ chân núi Chư trui Yang. Chúng tớ cầu xin các vị thần, các Pơtao cho người làng sức khỏe, hòa thuận, mưa thuận gió hòa”.

Dứt lời khấn, Rơ Lan Hieo lặng lẽ cuốn tấm vải trắng bọc tất cả gươm thần cũng như các “gươm cận vệ khác”, những đồ vật của các Pơtao Apui sang các đời truyền lại được ông Hieo đặt vào chiếc gùi mới. Vai đưa gùi, hai tay đỡ niu những báu vật cuối cùng còn lại của các đời Vua Lửa, Rơ Lan Hieo trớt bộ từ căn chòi, dải trải qua ruộng rẫy bước về núi Chư mình Yang – chốn đó huyện Phú Thiện đã xây dựng căn nhà để gươm trong quần thể di tích Vua Lửa Plei Ơi. Mắt nhìn thẳng, bàn chân bước từng bước từ tốn, Rơ Lan Hieo dải sang trọng cánh đồng đưa gươm thần về “nơi ở” mới. Trời còn nắng bỗng chốc gió nổi lên, mây kéo bao phủ khuất ánh mặt trời như ở cõi khác các Pơtao Apui còn dõi theo buổi lễ cuối cùng này.

Minh Tân

			97 dò tính hạnh

Tự khóa can hệ:

Huyền thoại
Pơtao
chứ ngai

Gửi bình phẩm luận cụm từ bạn

(*)Hụi và tên :
()()Địa chỉ Email :
số phận điện thoại :
Địa chỉ :
Nội dung bình phẩm luận :(*)
(*)mẽ công nhận :

Các tin tưởng.# Xưa hơn

»Mưa Huế
»Bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật Bài tặng̀i dân phòng chống miền Trung
»Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai vàng (4)
»Điểm dừng chân nơi Phố cổ
»Ngày 3-9 hằng năm là Ngày Âm nhạc Việt trai
»Dự án Làm phim 48 giờ thâu hút 100 nhóm làm phim trẻ
»Huyền thoại về những Pơtao chẳng ngai (3)
»Bao giờ có phim truyện về miền Trung?
»Cậu nhỏ trớn Nẵng ổ sang 3000 bố thí đâm choán ngôi do quán quân Giọng ca Việt Nhí Co.Opmart 2014
»đỡ cao chất lượng, hiệu sang trọng̉ trong suốt sáng tạo văn học nghệ thuật

Xem Phim Todaytv

Chủ Nhật, 28 tháng 9, 2014

Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai (5),Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai (5) - Báo Công an TP trợn Nẵng: CADN Online- Kết tiếp niềm tin

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét